DITA E PARË , e Hënë, 6 Shtator 2021

11:30-12:00

Regjistrimi

12:00

Hapje

Z. Fatmir Besimi – Ministër i Financave, Republika e Maqedonisë së Veriut

Z. Zoran Zaev – Kryetari i Qeverisë së Republikës së Maqedonisë së Veriut

12:30-14:00

Paneli 1: Sfidat globale dhe rajonale dhe perspektivat e rimëkëmbjes dhe rritjes.

Global Perspektivat e rritjes globale mbetet të jenë të pasigurta edhe në vitin 2021. Institucionet financiare ndërkombëtare parashikojnë rimëkëmbje divergjente në të gjithë globin. Rimëkëmbja e parashikuar e drejtuar nga vaksina ka të ngjarë të ris konsumin personal dhe investimet në gjysmën e dytë të vitit 2021. Cilat janë dëmet nga recesioni i shkaktuar nga pandemia? Cilat politika kufizojnë pasojat ekonomike? Cilat janë perspektivat globale dhe rajonale të rimëkëmbjes dhe rritjes për vitin 2022? Si mund të mbështesin më së miri politikat rritjen? Cilat janë sfidat kryesore për ruajtjen e sigurisë në një botë që ndryshon?

Folësit

Znj. Anna Bjerde – Nënkryetare e Bankës Botërore për Evropë dhe Azinë Qendrore

Z. Artan Grubi – Zëvendëskryeministri i parë dhe Ministri për Sistemin Politik dhe Marrëdhënie Ndërmjet Bashkësive

Z. Haoliang Ksu Ndihmës sekretar i përgjithshëm , ndihmës administrator dhe drejtor i Zyra për politik dhe përkrahje të programit, UNDP

Znj. Radmilla Shekerinska – Ministër i Mbrojtjes

H.E. Znj. Kate Marie Byrnes – Ambasadore e Shteteve të Bashkuara të Amerikës

Znj. Majlinda Bregu – Sekretari i Përgjithshëm i RCC

Z. Andrew White – Dekani i Asociuar për Marrëdhëniet me Jashtë, Said Business School, Universiteti i Oksfordit

Moderatori: Z. Walter Deffaa – Këshilltar i Politikës Ekonomike për Zyrën e Kryeministrit

Përmbledhje e shkruar nga: Akademik Abbylmenaf Bexheti – Rektor i SEEU

14:00-15:00

Dreka

Fjalim rasti :

Komisioni për financim dhe buxhet i Kuvendit të RMV-së

z. Timço Mucunski

z. Arbër Ademi

z. Elmi Aziri

z. Dime Velkovski

15:00-16:30

Paneli 2: Politikat makroekonomike dhe financat publike në periudhën pas pandemisë

Politikat fiskale dhe monetare ishin dhe janë thelbësore në ballafaqimin me krizën si dhe fillimin e rimëkëmbjes ekonomike.Cilat lloje të ndërhyrjeve fiskale dhe monetare ndihmuan bizneset dhe vendet e punës ?Cilat janë reziqet që lidhen me një tërheqje të parakohshme të masave stimuluese fiskale? Si mund të balancojnë vendet nevojën për të mbështetur ekonominë në Botën pas pandemisë me rindërtimin e baferëve fiskal? Cilat janë sfidat kryesore për autoritetet monetare? Si mund ta balancojnë Bankat qendrore nevojën për të stabilizuar tregjet me potencial që të kenë rezik moral? A është ritja e fundit e inflacionit e nxitur nga faktorë global dhe vetëm e përkohshme? A do të ballafaqohen Bankat qendrore me rritjen e huave me probleme? A mund ta rifitojnë dominimin reformat strukturore dhe institucionale në të ardhmen e afërt?

Folësit

Z. Fatmir Besimi – Ministri i Financave

Z. Hekuran Murati – Ministër i Financave

Z. Milojko Spajic – Ministër i Financave dhe Mirëqenies Sociale

Z. Besart Kadia – Zëvendës Ministër i Financave dhe Ekonomisë

Z. Alfred Kammer – Drejtori i Departamentit Evropian, FMN

Znj. Linda Van Gelder – Drejtor rajonal i BB për Ballkanin Perëndimor

Znj. Anita Angelovska- Bezhoska – Guvernator

Z. Timco Mucunski – Deputet i Parlamentit

Moderatori: Z. Freek Janmaat, Shef i Seksionit për Çështje Ekonomike, Ndërtimi i Institucioneve dhe CBC, DEU

Përmbledhje e shkruar nga: Z. Dimitar Kovacevski – Zëvendës ministër i financave

16:30-17:00

Kafe-pauzë

17:00-18:30

Paneli 3: Përfitimet e bashkëpunimit rajonal dhe perspektivat euroatlantike

 

Kriza energjetike, pengesat dhe çrregullimet e zinxhirëve të furnizimit, fluktuacioni dhe largimi i fuqisë punëtore (brain drain), presionet nga rritja e pagave dhe inflacioni në rritje, kushtet rregullatore… Udhëheqja e biznesit në rajonin e Evropës Juglindore është veçanërisht sfiduese në kohë të pasigurta. Diplomacia ekonomike mund të forcojë ndjeshëm bashkëpunimin rajonal dhe perspektivat euroatlantike. Cilat janë pengesat kryesore për udhëheqjen e biznesit në rajon? Si të përforcohet bashkëpunimi rajonal? A kanë nevojë të gjitha bizneset për përkrahje qeveritare? Në periudhë afatgjate, plasimi i teknologjive të reja mund të ndikojë ndaj rritjes së produktivitetit. Si të vendoset ekuilibri ndërmjet rimëkëmbjes afatshkurtër me qëllimet afatgjata nga plasimi i teknologjive të reja? Si të përshpejtohet dixhitalizimi? A janë zonat e lira ekonomike vendimtare për promovimin e zhvillimit teknologjik? Si të krijohet sektor biznesi konkurrues dhe rezistent? Në çfarë mase është potenciali i dixhitalizimit në përmirësimin e rezistencës dhe konkurrencës?
Folësit

Z. Ljupco Nikolovski – Zëvendëskryetar i Qeverisë për luftën kundër krimit dhe korrupsionit

Z.Koen Davids – Drejtor Ekzekutiv Grupacioni i Bankës Botërore

Z. Oliver Spasovski – Ministër i Punëve të Brendshme

Z. Bojan Maricik – Ministër i Drejtësisë

Znj. Barbara Kolm – Presidente e Institutit Hayek, Drejtoresh e Qendrës Ekonomike Austriake dhe Nënkryetare e Bankës Qendrore Austriake

H.E. Z. David Geer – Shef i Delegacionit të Bashkimit Evropian në RMV

H.E Znj. Rakell Gallovey – Ambasadorja britaneze në Maqedoninë e Veriut

Moderator: Z. Dragan Tilev, Këshilltar Shtetëror, Sekretariati për Çështjet Evropiane

Përmbajtje e shkruar nga: Z. Nikolla Popovski, Universiteti FON

DITA 2, e martë, 7 shtator 2021

09:00-09:20

Regjistrimi

09:20-09:40

Hapje

Z. Petre Shilegov – Kryetar i qytetit të Shkupit

Fjalimi i presidentit

Z. Stevo Pendarovski – Presidenti i Republikës së Maqedonisë së Veriut

09:40-11:10

Paneli 4: Investimet Publike dhe Private dhe Konkurrenca

Qeveritë moderne pranojnë se investimet publike, skemat e garancisë publike dhe fondet e disponueshme publike nga kreditorët zyrtarë mund të stimulojnë kërkesë më të madhe për investime. Financimi i rimëkëmbjes dhe rritjes do të ishte më i shpejtë dhe më elastik nëse mobilizohet kapitali privat. Cilat janë mundësitë kryesore të investimeve private? Çka do të ndodhë me investimet private në adaptimin dhe qëndrueshmërinë e tyre ndaj klimës së përgjithshme nëpërmjet heqjes së barrierave për investimet dhe planin për veprim? Marrëveshja e Gjelbër Evropiane për shembull është shumë ambicioze. Nuk do të ishte e drejtë të vihej barra vetëm mbi financimin publik, veçanërisht duke marrë parasysh presionin mbi buxhetet nga pandemia dhe udhëzimet për të qëndruar brenda parametrave të kritereve të Mastrihtit. Cilat janë mundësitë për përfshirje më të madhe të sektorit privat?

Folësit

Z. Fatmir Bytyqi – Zëvendëskryeministri në çështjet ekonomike, koordinimin e departamenteve ekonomike dhe investimet

Z. Jurgen Rigterink – EBDR Zëvendës President i Parë

Znj. Lilyana Pavlova – Zv. Presidente e Bankës Evropiane të Investimeve

Z. Kreshnik Bekteshi – Ministër i Ekonomisë

Z. Blagoj Boçvarski – Ministër i Transportit dhe Lidhjeve

Z. Ary Naim – Menaxher rajonal , Europë qëndrore dhe juglindore, IFC

Z. Branko Azeski – Kryetar i Odës Ekonomike të Maqedonisë së Veriut

Znj. Danela Arsovska – Kryetare e Lidhjes së Odave Ekonomike të Maqedonisë

Z. Nebi Hoxha – Kryetar i Odës Ekonomike veri-perëndimore të Maqedonisë

Moderatori: Z. Aris Vlahos, Kryetar i Shoqatës Greke të Biznesit në Maqedoninë e Veriut

Përmbajtje e shkruar nga: Z. Trajko Sllavevski, Universiteti “St. Cirili dhe Metodi”

 

11:10-11:30

Kafe-pauzë

11:30-13:00

Paneli 5: Ekonomi e zgjuar dhe e gjelbër
Shumë biznese do të rikuperohen, por a mund të drejtohet rimëkëmbja drejt një ekonomie të gjelbër? Si mund të shpejtojnë shoqëritë dixhitalizimin? Cili investim i lidhur me mjedisin do të ishte tërheqës në të ardhmen e afërt? Si mund të mbështesin bizneset Agjendën e Gjelbër dhe rezistencën ndaj klimës? Cilat regjime tatimore ose programe shpenzimesh qeveritare mund të shpejtojnë dixhitalizimin dhe gjelbërimin e ekonomive? Cilat reforma strukturore janë të nevojshme për të tërhequr më shumë investime private? A ka ndonjë ndikim më të madh që mund të luajnë donatorët ndërkombëtarë? Si mund të rrisim kapacitetin absorbues të investimeve të financuara nga donatorët në të dyja fushat? A janë Partneritetet Publike-Private zgjidhje e mundshme? Cilat janë pritjet e investitorëve privatë vendas dhe të huaj për kornizat legjislative, sfidat për t’i bërë PPP -të të funksionojnë etj.? Cilët sektorë mund të jenë tërheqës për PPP -të (shëndetësia, transporti, energjetika …)?
Folësit

Z. Paolo Gentiloni – Komisioneri Evropian për Ekonominë

Z. Poll Hillbers – Drejtor ekzekutiv, Fondi Monetar Ndërkombëtar

Z. Masimiliano Paoluçi – Banka Botërore,menaxher i vendit për Kosovën dhe Maqedoninë e Veriut

Z. Naser Nuredini – Ministri i Mjedisit dhe Planifikimit hapsinor

Z. Jeton Shaqiri – Ministër i Shoqërisë Informatike dhe Administratës

Z. Arijanit Hoxha – Ministër i Bujqësisë Pylltarisë dhe Ekonomisë së Ujrave

Znj. Olga Sclovscaja – Udhëheqës rajonal , Evropë dhe Azi qëndrore, MIGA

Znj. Narine Sahakjan – Përfaqësuese rezidente e UNDP Maqedonia e Veriut

Moderatori: Z. Iraj Hashi, Universiteti Staffordshire

Përmbajtje e shkruar nga: Z. Gligor Bishev, CEO, Banka Sparkasse

13:00-14:00

Dreka

Fjalim rasti:

Odat e jashtme ekonomike  

Znj. Maja Filipova – Amcham

Z. Stefan Peter – Këshilli i investitorëve të huaj

Z. Ajdovan Ademovski – Oda ekonomike e Maqedonisë- Turqisë

Znj. Maja Stevkova Shterieva – Oda industrial dhe ekonomike e Gjermanisë ne Maqedonisë Veriore

Z. Patrik Martens – Oda industrial dhe ekonomike e Gjermanisë nw Maqedonisë Veriore

14:00-15:30

Paneli 6: Kapitali njerëzor dhe rritja gjithëpërfshirëse
Kapitali njerëzor është çelësi për zhvillimin dhe rritjen. Si mund ta përshpejtojmë rritjen, t’i japim fund varfërisë dhe të krijojmë shoqëri më gjithëpërfshirëse duke rritur kapitalin njerëzor? Si ti kapërcejmë humbjet e mësimit pas COVID? Si të forcohet sistemi arsimor dhe shëndetësor? Sa rol kritik ka financimi publik në rivendosjen dhe ndërtimin e kapitalit njerëzor si një element qendror për një rimëkëmbje të gjelbër, elastike dhe gjithëpërfshirëse?
Folësit

Z. Rolf Wenzel – President i Bankës për Zhvillim të Këshillit të Evropës

Z. Bujar Osmani – Ministër i Punëve të Jashtme

Z .Venko Filipçe – Ministër i Shëndetësisë

Znj. Mila Carovska – Ministër i Arsimit dhe Shkencës

Z. Goran Milevski – Ministër i Vetëqeverisjes Lokale

Znj. Irena Stefoska – Ministër i Kulturës

Z . Harry Patrinos – Menaxher i Praktikës për Arsim të Europës dhe Azisë Qendrore, Banka Botërore

Z. Jamele Rigolini – Drejtuesi i Programit për Zhvillimin Njerëzor – Ballkani Perëndimor (prezantim)

Moderatore: Znj. Nina Fiti, Këshilltare e Kryeministrit të Republikës së Maqedonisë së Veriut

Përmbajtje e shkruar nga: Z. Zoran Jovanovski VP, Oda Ekonomike e Maqedonisë së Veriut

Konluza përmbyllëse
Folësit

Z. Fatmir Besimi – Ministri i Financave

Z. Trajko Sllavevski – Universiteti “St. Cirili dhe Metodi”

Akademika Abbylmenaf Bexheti – Rektor i SEUU

Z. Gligor Bishev – CEO, Banka Sparkasse

Z. Dimitar Kovacevski – Zëvendës ministër i financave

Z. Zoran Jovanovski – VP, Oda Ekonomike e Maqedonisë së Veriut

Z. Nikolla Popovski – Universiteti FON

Znj. Jelena Tast – Sekretare shtetërore

Z. Vladimir Gligorov – WIIW